PHÁP LUẬT QUY ĐỊNH VỀ XÓA ÁN TÍCH NHƯ THẾ NÀO?

Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật hình sự 2015:
• Luật sửa đổi Bộ luật hình sự 2017;
• Bộ luật Tố tụng hình sự 2015:

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến Luật Hà Đô. Câu hỏi của bạn chúng tôi xin chia sẻ thêm thông tin và tư vấn như sau:

Án tích là hậu quả pháp lý của việc phạm tội. Khi người phạm tội đã bị tòa tuyên án phạt thì hậu quả pháp lý mà họ phải chịu không chỉ là việc phải chấp hành hình phạt đó mà còn bị coi là người có án tích. Đây là đặc điểm xấu về nhân thân của người bị kết án nhưng không phải vĩnh viễn. Án tích tồn tại trong suốt thời gian người bị kết án chấp hành bản án và kéo dài thêm một khoảng thời gian nhất định. Tuy nhiên, người đó sẽ có cơ hội được xóa án tích sau khi đã chấp hành xong bản án nếu đáp ứng được các điều kiện theo quy định pháp luật.  

Như vậy, xóa án tích có nghĩa là xóa đi hậu quả sau cùng của việc phạm tội. Người được xóa án tích được coi như chưa bị kết án. Xóa án tích được quy định trong luật hình sự xuất phát từ nguyên tắc nhân đạo của luật hình sự Việt Nam, quy định này nhằm khuyến khích người bị kết án chấp hành nghiêm chỉnh bản án và tuân thủ pháp luật ngay cả khi đã chấp hành xong bản án. 

1. Các trường hợp xoá án tích

Bộ Luật hình sự 2015 quy định có 03 trường hợp xóa án tích, bao gồm:

-  Đương nhiên được xóa án tích: Áp dụng đối với người bị kết án về các tội không phải là tội xâm phạm an ninh quốc gia; tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh quy định trong Bộ luật Hình sự 2015 nếu từ khi chấp hành xong bản án, người đó không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn:

+ 01 năm trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng được hưởng án treo;

+ 02 năm trong trong trường hợp bị phạt tù đến 05 năm;

+ 03 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm;

+ 05 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án.

 -  Xóa án tích theo quyết định của Tòa án: Áp dụng đối với người bị kết án về các tội xâm phạm an ninh quốc gia; tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh quy định tại chương XIII và chương XXVI của Bộ luật Hình sự 2015 nếu từ khi chấp hành xong bản án mà người đó không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn:

+ 03 năm trong trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù đến 05 năm;

+ 05 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm;

+ 07 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án.

-  Xóa án tích trong trường hợp đặc biệt: Áp dụng cho người bị kết án có những biểu hiện tiến bộ rõ rệt và đã lập công, được cơ quan, tổ chức nơi người đó công tác hoặc chính quyền địa phương nơi người đó cư trú đề nghị, thì Toà án quyết định việc xoá án tích nếu người đó đã chấp hành xong bản án và không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn bằng ít nhất một phần ba thời hạn quy định đối với các trường hợp trên.

2. Cơ quan giải quyết yêu cầu xoá án tích 

Đối với trường hợp đương nhiên được xoá án tích, người bị kết án có thể nộp hồ sơ tại Sở tư pháp của tỉnh, thành phố nơi mình thường trú để yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp chứng minh mình không có án tích. Còn các trường hợp xoá tích theo quyết định của Toà án và xoá án tích trong trường hợp đặc biệt thì Toà án đã xét xử sơ thẩm vụ án đó sẽ tiếp nhận giải quyết. Sau khi nhận được đơn yêu cầu của người bị kết án, Tòa án sẽ xem xét, ra quyết định xóa án tích hoặc quyết định bác đơn yêu cầu gửi cho người bị kết án và các bên liên quan khác.  

3. Thành phần hồ sơ yêu cầu xoá án tích

Hiện nay Bộ Luật Tố tụng hình sự 2015 và các văn bản hướng dẫn chưa quy định rõ về thành phần hồ sơ của thủ tục xoá án tích. Vì vậy, người có yêu cầu phải liên hệ trực tiếp với các cơ quan có thẩm quyền giải quyết để trao đổi và được hướng dẫn cụ thể về hồ sơ giấy tờ. Tuy nhiên, theo tìm hiểu của Luật Hà Đô thì thành phần hồ sơ gồm có các tài liệu như sau, quý bạn đọc có thể tham khảo để chuẩn bị tốt hơn:

• Bản sao chứng thực Căn cước công dân của người bị kết án;
• Giấy chứng nhận chấp hành xong hình phạt tù của trại giam nơi thi hành án cấp;
• Giấy xác nhận của cơ quan thi hành án dân sự về việc thi hành xong các khoản bồi thường, án phí, tiền phạt;
• Đơn xin xoá án tích hoặc tờ khai yêu cầu cấp Phiếu lý lịch Tư pháp;
• Giấy chứng nhận không phạm tội mới do Công an quận, huyện nơi người bị kết án thường trú cấp;
• Trích lục hoặc bản sao Bản án hình sự sơ thẩm đã có hiệu lực pháp luật, nếu đã xét xử tại cấp phúc thẩm thì cung cấp cả trích lục hoặc bản sao Bản án sơ thẩm và Bản án phúc thẩm (đối với trường hợp đương nhiên được xoá án tích);
• Văn bản đề nghị của cơ quan, tổ chức nơi người bị kết án công tác hoặc chính quyền địa phương nơi người đó cư trú (áp dụng với người yêu cầu xóa án tích trong trường hợp đặc biệt).

Như vậy, việc chuẩn bị đầy đủ các loại hồ sơ, giấy tờ là vô cùng quan trọng để quá trình xin xóa án tích được diễn ra thuận lợi và nhanh chóng. Tuy nhiên, do quy định pháp luật còn nhiều điểm chưa rõ ràng, người có yêu cầu nên chủ động liên hệ với cơ quan có thẩm quyền để được hướng dẫn cụ thể và kịp thời. 

Trên đây là một số chia sẻ thông tin và tư vấn của Công ty Luật Hà Đô, trường hợp Quý khách hàng muốn được tư vấn chi tiết về thủ tục xoá án tích, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua tổng đài tư vấn pháp luật hotline 19006280 hoặc email infor@hado-law.com.

Công ty Luật Hà Đô luôn mong đợi và sẵn lòng đồng hành để giải đáp các thắc mắc và cung cấp dịch vụ cho Quý khách.

Trân trọng cảm ơn!